TERAPIA PNF

Jest koncepcją posiadającą własną filozofię i zasady pracy z pacjentem. Podstawowym celem terapii jest praca nad funkcją, której chory potrzebuje. Siła mięśni, zakres ruchu – to, co jest ważne w tradycyjnym postępowaniu terapeutycznym, jest tylko środkiem do uzyskania celu jakim jest funkcja. Jakże często zapominamy o tym w naszej codziennej praktyce. Koncepcja ta zaleca postrzeganie chorego w sposób całościowy, wykorzystując do terapii silne i zdrowe regiony ciała. Umożliwia to pełne wykorzystanie rezerw tkwiących w organizmie, motywuje do dalszego działania, a co najważniejsze zapewnia bezbolesną pracę, bez traumatyzujących psychicznie i fizycznie doznań. Chory powinien być partnerem fizjoterapeuty, wspólnie ustalają cele terapii. Dzięki takiemu podejściu chory nawet z dużą dysfunkcją zachowuje dobrą motywację i jest pozytywnie nastawiony do współpracy z terapeutą.

Ruchy stosowane w tej metodzie są zgodne z naturalną pracą mięśni i stawów. Każdy ruch odbywa się w trzech płaszczyznach co wymusza zaangażowanie do pracy maksymalnej ilości włókien mięśniowych. Wielokrotnie powtarzany ruch może spowodować utworzenie nowego wzorca ruchowego czyli przywrócić przewodnictwo nerwowe w uszkodzonym obszarze. Terapia metodą PNF postrzega pacjenta całościowo. Nie ogranicza się tylko do pracy z niesprawną częścią ciała ale wykorzystuje w terapii również zdrowe regiony ciała. Jest bezbolesna, wysoce edukująca pacjenta i skuteczna.

Ze względu na szerokie możliwości oddziaływania koncepcja PNF przestała być utożsamiana ze sposobem pracy przeznaczonym wyłącznie dla pacjentów neurologicznych. Z powodzeniem stosuje się ją również w ortopedii, pediatrii, chorobach nerwowo-mięśniowych, wadach postawy czy skoliozach.

Wskazania do terapii:

  • przebyte incydenty naczyniowe Ośrodkowego Układu Nerwowego jak udary mózgu i przebyte krwotoki.
  • zaburzenia w utrzymywaniu równowagi,
  • stwardnienie rozsiane (SM),
  • choroba Parkinsona.
  • zaburzenia funkcji mięśni w postaci niedoboru masy oraz siły mięśniowej,
  • choroby mięśni szkieletowych (m.in. dystrofie,zaburzenia metaboliczne, zmiany zapalne),
  • złamania i zwichnięcia
  • uszkodzenia tkanek miękkich aparatu ruchu: mięśni, ścięgien, więzadeł, torebek stawowych,
  • zaburzenia prawidłowej postawy – reedukacja posturalna,
  • bóle kręgosłupa segmentu szyjnego, piersiowego oraz lędźwiowo-krzyżowego,
  • neuralgie nerwu trójdzielnego oraz twarzowego,
  • zaburzenia funkcji wegetatywnych (oddychanie, połykanie, artykulacja),
  • leczenie stawów hypermobilnych – stabilizacje stawów kręgosłupa oraz kończyn,

PNF w PEDIATRII

Strategia pracy z dziećmi opiera się na motywacji (cel możliwy do osiągnięcia, nagradzanie, pochwały, zabawa i współzawodnictwo- następuje większe pobudzenie OUN, więcej się nauczymy gdy wytwarzane są pozytywne emocje.

W terapii PNF wydawane są jasne polecenia-funkcjonalne „ mózg nie wie nic o mięśniach, zna tylko pojęcie ruchu…”

Ważne jest kształtowanie świadomości ciała, kształtowanie koordynacji ręka-oko, planowanie i wyobrażenie ruchu.

Podczas terapii obserwujemy globalnie dziecko, następnie doskonalimy koncentrację i zapamiętywanie (nauczanie), intensyfikujemy kontrolę i opiekę w okresach przyspieszonego wzrastania dziecka, „schodzimy” do poziomu dziecka.

W planowaniu terapii uwzględnia się:

  • struktury i funkcje organizmu ( zakres ruchu, siła mięśniowa, napięcie mięśni, czucie powierzchowne i głębokie, wzrok, słuch)
  • aktywności (zmiana pozycji ciała, zadania ruchowe w różnych pozycjach)
  • uczestniczenia w życiu (samodzielność)

PNF w SKOLIOZACH

Skolioza idiopatyczna to deformacja kręgosłupa zachodząca w trzech płaszczyznach. Terapia grupowa u dzieci z tą dysfunkcją jest niewskazana, nie gwarantuje zatrzymania progresji skrzywienia, bądź jego korekcji. Metoda PNF (proprioceptive neuromuscular facilitation) to metoda dająca możliwość oddziaływania na układ mięśniowy, nerwowy i kostny. Dokładna analiza funkcjonalna w połączeniu z bogatym warsztatem zasad i technik pozwala na zastosowanie indywidualnej terapii dostosowanej ściśle do potrzeb dziecka.

W koncepcji PNF stosowane są naturalne ruchy o ściśle określonym przebiegu zachodzące w trzech płaszczyznach (tzw. wzorce). Analiza parametrów skrzywienia i wybór odpowiednich wzorców ruchowych kończyn górnych, dolnych, wzorców łopatek, miednicy, głowy lub tułowia, pozwala na uzyskanie korekcji kręgosłupa w przestrzeni w trzech płaszczyznach, niezależnie od ilości łuków skoliozy. We wzorcach stosowany jest opór manualny wykonywany przez terapeutę. Ręce przykładane są w ściśle określonych miejscach tak aby wywołać zaplanowany efekt ruchowy i umożliwić dozowanie oporu odpowiednio do potrzeb terapii. Przyłożenie rąk pozwala terapeucie na lepszą kontrolę pracy dziecka i poprowadzenie ruchu w najbardziej efektywny sposób. Terapia prowadzona w wielu pozycjach wyjściowych ma na celu utrwalenie osiągniętej korekcji i przygotowanie dziecka do wykonywania codziennych aktywności przy optymalnie poprawnym ustawieniu kręgosłupa i miednicy. Duża różnorodność pozycji, bodźców, zadań ruchowych i indywidualne podejście czynią terapię interesującą dla pacjentów. Leczenie dziecka ze skoliozą zawężano dotychczas do wzmacniania siły mięśniowej i przywracania ruchomości w stawach kręgosłupa i stawach kończyn. Najnowsze badania wykazują, że problem skoliozy posiada o wiele szerszy aspekt. Wielu badaczy nierozerwalnie wiąże skrzywienie kręgosłupa z zaburzeniami w centralnym układzie nerwowym. Rozwojowe odchylenia w ośrodkowym układzie nerwowym prowadzą do asymetrii czynności ruchowych, a te mogą powodować nieprawidłowe ustawienie kręgosłupa w przestrzeni. Zwiększające się zniekształcenie układu kostnego sprzyja narastaniu asymetrii w funkcjach życiowych. Układ nerwowy traktuje istniejące w ciele asymetrie jako normalne. Dzieci z upływem czasu zatracają poczucie właściwego ustawienia ciała w przestrzeni. Do zaburzeń czucia własnego ciała dołączają nieprawidłowe reakcje równoważne, odruchy postawy, zmienia się sposób chodzenia. Podejmowane leczenie powinno zatem obejmować wszechstronną stymulację układu nerwowego (zmianę nawyków ruchowych, poprawę czucia własnego ciała ), mięśniowego i kostnego. Metoda PNF daje nam takie możliwości, a skutkiem terapii jest korekcja skoliozy, prawidłowe odruchy postawy i reakcje równoważne, oraz bardziej ekonomiczny chód. Bezwzględnym warunkiem sukcesu podjętych działań jest zaangażowanie się dziecka i jego rodziny w terapię i codzienne wykonywanie zaleconych ćwiczeń.

KORZYŚCI ze stosowania metody:

  • metoda przyjazna dla pacjenta – oparta na bezbolesnej pracy, wykorzystującej silne odcinki ciała i umiejętności chorego do ułatwiania reedukacji utraconych funkcji,
  • wysoki poziom bezpieczeństwa terapii wynikający z integracji zabiegu z diagnostyką,
  • możliwość pracy z chorym na każdym poziomie dysfunkcji – zabezpieczenie terapią wszelkich funkcji od ruchowych do wegetatywnych,
  • wysoki poziom edukacji pacjenta, oparty na współuczestnictwie w planowaniu terapii oraz kontynuacji ćwiczeń w formie programu domowego,
  • duża efektywność prowadzonej terapii, wynikająca z dokładnej analizy problemu i ukierunkowanych oddziaływań
Scroll to Top
Skip to content